Do Ośrodka Doradztwa Finansowego i Konsumenckiego w Krakowie zadzwonił pan Zygmunt z Wrocławia z pytaniem ile wynoszą obecnie odsetki maksymalne oraz czy może zrobić coś w związku z podniesieniem się kwoty rat, które musi spłacać.
Od wysokości stopy referencyjnej NBP zależy m.in. wysokość odsetek ustawowych (kapitałowych), odsetek ustawowych za opóźnienie – określonych w kodeksie cywilnym. Oznacza to, że wraz z podnoszeniem stóp procentowych zmienia się wysokość odsetek dozwolonych przez ustawę.
Na posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej w dniu 5 maja 2022 r. Rada podjęła decyzję o podniesieniu stopy referencyjnej NBP do poziomu 5,25 %. Nowe stopy procentowe obowiązywać będą od dnia 6 maja 2022 r.
Wysokość odsetek ustawowych kapitałowych regulowana jest przez art. 359 kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 359 § 2 jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona, należą się odsetki ustawowe w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych, zgodnie zaś z art. 359 § 21 maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych (odsetki maksymalne).
Co bardzo ważne odsetki kapitałowe, (czyli odsetki od sumy pieniężnej) należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej (np. z umowy) albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu. Jeżeli wysokość odsetek kapitałowych nie jest w inny sposób określona (np. w umowie, czy ustawie), należą się odsetki ustawowe w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych.
Odsetki ustawowe (kapitałowe), należne na podstawie art. 359 § 2 kodeksu cywilnego od 6 maja 2022 r.- 8,75% w skali roku.
Maksymalna stawka odsetek ustawowych (kapitałowych), na podstawie art. 359 § 21 kodeksu cywilnego od 6 maja 2022 r.- 17,50% w skali roku.
Odsetki za opóźnienie:
Odsetki za opóźnienie należne, na podstawie art. 481 § 2 kodeksu cywilnego od 6 maja 2022 r.- 10,75% w skali roku.
Maksymalna stawka odsetek za opóźnienie, na podstawie art. 481 § 21 kodeksu cywilnego od 6 maja 2022 r.- 21,50% w skali roku.
Kwestię odsetek za opóźnienie reguluje art. 481 kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Wysokość odsetek za opóźnienie jest uregulowana w art. 481 § 2 oraz § 21 k.c. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona (np. w umowie), wierzycielowi należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jeżeli wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według wyższej stopy. Należy natomiast pamiętać, że maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie).
Podstawa prawna:
Dz.U.2020.0.1740 t.j. – Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny
Więcej PORAD >>>
