Do Ośrodka Doradztwa Finansowego i Konsumenckiego w Krakowie zgłosiła się Klientka w trakcie postępowania upadłościowego z pytaniem: czy sąd weźmie pod uwagę przy ustalaniu planu spłaty, fakt, że w 2022 roku przechodzi na emeryturę? Klientka chciała również dowiedzieć się, co można zrobić w sytuacji, gdy plan spłaty wierzycieli okaże się zbytnim obciążeniem dla budżetu?
Ustalając plan spłat sąd powinien spojrzeć na sytuację życiową Klientki w jak najszerszy sposób. Ustawa wymaga, aby sąd analizując sprawę wziął pod uwagę możliwości zarobkowe upadłego, koszty życia oraz potrzeby mieszkaniowe upadłego oraz osób pozostających na jego utrzymaniu, a także wysokość niezaspokojonych wierzytelności i realność ich zaspokojenia w przyszłości. Sąd analizując sytuację powinien rozpatrywać „możliwości zarobkowe” możliwie szeroko, wykraczając poza aktualnie osiągany stan zarobków, a więc powinien przy ustalaniu planu spłaty wierzycieli wziąć pod uwagę fakt przejścia na emeryturę przez Klientkę.
Ponadto sąd powinien pochylić się nad innymi aspektami życia upadłego takimi jak wykształcenie, wiek, a więc również zbliżanie się do wieku emerytalnego i związane z tym konsekwencje. Nie bez znaczenia dla sądu powinna być aktualna sytuacja na rynku pracy i oczywiście stan zdrowia upadłego. Klientka niestety cierpi na problemy zdrowotne (posiada grupę inwalidzką), sąd powinien uwzględnić również ten aspekt.
Ponadto należy pamiętać, iż upadły ma możliwość przedstawienia swojego stanowiska w kwestii tego, jaki plan spłaty będzie dla niego realistyczny do wykonania. Osoby, których postępowanie upadłościowe toczy się na starych zasadach mogą złożyć wniosek o sporządzenie planu spłaty wierzycieli i w uzasadnieniu opisać swoją sytuację życiową wraz z propozycją planu spłaty. W postępowaniach toczących się na nowych zasadach upadły, syndyk lub wierzyciel może złożyć wniosek o przeprowadzeniu rozprawy i w jej trakcie przedstawić swoje stanowisko sądowi.
Gdyby jednak sąd ustalił plan spłat wierzycieli, który będzie przewyższał możliwości finansowe Klientki to może ona w ciągu 7 dni od dnia otrzymania informacji o planie spłaty wierzycieli wnieść zażalenie.
Dodatkową możliwość zmiany planu spłaty wierzycieli znajdziemy w art. 49119 prawa upadłościowego. Gdy upadły, ze względu na pewne okoliczności obiektywne (jak np.: nagłe pogorszenie stanu zdrowia związane z większymi nakładami na niezbędne leki), traci możliwość wywiązania się z narzuconych planem spłaty zobowiązań, może złożyć wniosek o jego zmianę. Wniosek o zmianę planu spłaty wierzycieli można złożyć w dowolnym momencie (a nawet kilka razy). Sąd po wysłuchaniu wierzycieli i zapoznaniu się ze stanowiskiem upadłego może dokonać zmian wysokości spłacanych rat. Należy liczyć się z możliwością wydłużenia okresu spłaty wierzycieli o dalsze 18 miesięcy.