Wielu klientów Ośrodka Doradztwa Finansowego i Konsumenckiego w Gdyni kontaktuje się z Ośrodkiem w celu uzyskania informacji, czy zakupy lub zawieranie umów abonenckich przez Internet są bezpieczne oraz jakie uprawnienia przysługują konsumentom?
Do umów zawieranych na odległość najczęściej należy: umowa sprzedaży, umowa abonencka, umowa o dostarczenie gazu/energii, ubezpieczenia.
Jak widać katalog umów jest bardzo obszerny, natomiast środkami, za pomocą których zawieramy tego typu umowy są: Internet lub rozmowa telefoniczna.
Zawarcie umów bez konieczności pojawienia się u przedsiębiorcy jest znacznym ułatwieniem, w szczególności w okresie pandemii, jednakże ma ona pewne swoje mankamenty. Przede wszystkim, w przypadku zakupu nie jesteśmy w stanie stwierdzić rzeczywistej jakości przedmiotu czy rozmiaru. Natomiast w przypadku sprzedaży usług przez telefon osoba kontaktująca się z nami zastaje nas w różnych sytuacjach i czasami bez możliwości zapoznania się ze szczegółami oferty, decydujemy się na nią. Z uwagi na powyżej wskazane niebezpieczeństwa wprowadzona została ustawa o prawach konsumenta, która ma na celu zapewnienie pewnej „równowagi” pomiędzy cyfrową ofertą sprzedawcy/usługodawcy a rzeczywistymi możliwościami zapoznania się z ofertą przez konsumenta.
Ustawa przewiduje pewne rygory, którym musi poddać się przedsiębiorca oferujący swoje usługi przez telefon lub Internet.
- Prawo do otrzymania konkretnych informacji nt. przedsiębiorcy i umowy
Najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, przedsiębiorca ma obowiązek poinformować konsumenta w sposób jasny i zrozumiały (czyli przystępnym językiem oraz w sposób technicznie możliwy do odbioru) o:
| l.p. | Informacja jaka ma zostać udzielona | wyjaśnienie |
| 1. | głównych cechach świadczenia z uwzględnieniem przedmiotu świadczenia oraz sposobu porozumiewania się z konsumentem | Czy jest to umowa sprzedaży, świadczenia usług |
| 2. | swoich danych identyfikujących, w szczególności o firmie, organie, który zarejestrował działalność gospodarczą, a także numerze, pod którym został zarejestrowany | Przedsiębiorca musi podać nazwę firmy oraz jej formę prawną np. Twoje auto sp. z o.o. |
| 3. | adresie przedsiębiorstwa, adresie poczty elektronicznej oraz numerach telefonu lub faksu jeżeli są dostępne, pod którymi konsument może szybko i efektywnie kontaktować się z przedsiębiorcą | |
| 4. | adresie, pod którym konsument może składać reklamacje, jeżeli jest inny niż adres, o którym mowa w pkt. 3 | |
| 5. | łącznej cenie lub wynagrodzeniu za świadczenie wraz z podatkami, a gdy charakter przedmiotu świadczenia nie pozwala, rozsądnie oceniając, na wcześniejsze obliczenie ich wysokości – sposobie, w jaki będą one obliczane, a także opłatach za transport, dostarczenie, usługi pocztowe oraz innych kosztach, a gdy nie można ustalić wysokości tych opłat – o obowiązku ich uiszczenia; w razie zawarcia umowy na czas nieoznaczony lub umowy obejmującej prenumeratę przedsiębiorca ma obowiązek podania łącznej ceny lub wynagrodzenia obejmującego wszystkie płatności za okres rozliczeniowy, a gdy umowa przewiduje stałą stawkę – także łącznych miesięcznych płatności | Cena lub wynagrodzenie powinno być podane w kwocie zawierającej podatek. Konsument jeśli zawarł umowę sprzedaży powinien być poinformowany o kosztach dostawy |
| 6. | kosztach korzystania ze środka porozumiewania się na odległość w celu zawarcia umowy, w przypadku gdy są wyższe niż stosowane zwykle za korzystanie z tego środka porozumiewania się | Dotyczy np. umów zawieranych telefonicznie, gdy opłata za minutę połączenia jest wyższa niż u operatora |
| 7. | sposobie i terminie zapłaty | Sposób: przelew, gotówka, karta |
| 8. | sposobie i terminie spełnienia świadczenia przez przedsiębiorcę oraz stosowanej przez przedsiębiorcę procedurze rozpatrywania reklamacji | 1.W przypadku zakupu jaki jest przewidywany termin dotarcia do kupującego przedmiotu, a w przypadku usługi od kiedy z danej usługi zamawiający może korzystać
2. Przedsiębiorca jako profesjonalista nie może unikać swojej odpowiedzialności z tytułu reklamacji |
| 9. | sposobie i terminie wykonania prawa odstąpienia od umowy, a także wzorze formularza odstąpienia od umowy | Przedsiębiorca jest zobowiązany do poinformowania o prawie do odstąpienia oraz załączyć wzór odstąpienia (prawo odstąpienia będzie opisane szerzej poniżej) |
| 10. | kosztach zwrotu rzeczy w przypadku odstąpienia od umowy, które ponosi konsument; w odniesieniu do umów zawieranych na odległość – kosztach zwrotu rzeczy, jeżeli ze względu na swój charakter rzeczy te nie mogą zostać w zwykłym trybie odesłane pocztą | Kupujący w przypadku odstąpienia od umowy jest zmuszony zwrócić zakupiony towar na własny koszt |
| 11. | obowiązku zapłaty przez konsumenta poniesionych przez przedsiębiorcę uzasadnionych kosztów zgodnie z art. 35, jeżeli konsument odstąpi od umowy po zgłoszeniu żądania zgodnie z art. 15 ust. 3 i art. 21 ust. 2; | Dotyczy umów dostawy gazu, energii, gdzie konsument jest zobowiązany rozliczyć się z zużycia gazu, energii do chwili odstąpienia od umowy |
| 12. | braku prawa odstąpienia od umowy na podstawie art. 38 lub okolicznościach, w których konsument traci prawo odstąpienia od umowy | Pozbawienie prawa odstąpienia od umowy ma charakter bardzo wyjątkowy dotyczy sytuacji gdy, np.:
1. przedmiotem świadczenia jest rzecz nieprefabrykowana, wyprodukowana według specyfikacji konsumenta lub służąca zaspokojeniu jego zindywidualizowanych potrzeb 2. przedmiotem świadczenia jest rzecz ulegająca szybkiemu zepsuciu lub mająca krótki termin przydatności do użycia 3. przedmiotem świadczenia jest rzecz dostarczana w zapieczętowanym opakowaniu, której po otwarciu opakowania nie można zwrócić ze względu na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu |
| 13. | obowiązku przedsiębiorcy dostarczenia rzeczy bez wad | Przedsiębiorca jest zobowiązany dostarczyć przedmiot w pełnowartościowy, w przypadku wystąpienia wad jest odpowiedziany zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego |
| 14. | istnieniu i treści gwarancji i usług posprzedażnych oraz sposobie ich realizacji | Jeśli przedsiębiorca zapewnia gwarancję to musi wydać dokument gwarancyjny oraz warunki skorzystania z gwarancji |
| 15. | kodeksie dobrych praktyk oraz sposobie zapoznania się z nim | Kodeks dobrych praktyk jest dokumentem stworzonym przez przedsiębiorcę, w którym zobowiązuje się m.in. do rzetelnego i uczciwego prowadzenia przedsiębiorstwa |
| 16. | czasie trwania umowy lub o sposobie i przesłankach wypowiedzenia umowy – jeżeli umowa jest zawarta na czas nieoznaczony lub jeżeli ma ulegać automatycznemu przedłużeniu | Dotyczy umów dostarczenia gazu, energii, abonamentu telefonicznego |
| 17. | minimalnym czasie trwania zobowiązań konsumenta wynikających z umowy | W przypadku umów o abonament telefoniczny z reguły umowy zawierane są na 24 miesiące jako okres minimalny |
| 18. | wysokości i sposobie złożenia kaucji lub udzielenia innych gwarancji finansowych, które konsument jest zobowiązany spełnić na żądanie przedsiębiorcy; | W przypadku umów bardziej złożonych o większej wartości przedsiębiorca ma prawo żądania kaucji np. umowy najmu lokalu krótkotrwałego |
| 19. | funkcjonalności treści cyfrowych oraz technicznych środkach ich ochrony | Informacja o bezpieczeństwie korzystania ze strony internetowej przedsiębiorcy |
| 20. | mających znaczenie interoperacyjnościach treści cyfrowych ze sprzętem komputerowym i oprogramowaniem, o których przedsiębiorca wie lub powinien wiedzieć | Dostosowanie strony przedsiębiorcy do wymagań sprzętów którymi posługują się konsumenci |
| 21. | możliwości skorzystania z pozasądowych sposobów rozpatrywania reklamacji i dochodzenia roszczeń oraz zasadach dostępu do tych procedur | Konsument ma wybór skorzystać z drogi sądowej lub skierować spór na drogę pozasądowa np. konkretnego arbitra |
2. Konsument powinien wszystkie wyżej wymienione informacje otrzymać w wersji papierowej, lub jeśli wyraził zgodę na trwałym nośniku – np. jako załącznik do maila.
3. Konsument zawsze powinien otrzymać umowę lub potwierdzenie o jej zawarciu na papierze lub innym trwałym nośniku.
4. Konsument za pośrednictwem strony internetowej, poprzez którą dokonuje zamówienia towaru lub usług powinien być poinformowany o ograniczeniach w zakresie sposobu płatności, np. przedsiębiorca nie przewiduje dokonania zapłaty za pomocą karty kredytowej.
5. Wyjątek w przypadku przekazywania informacji wskazanych w tabeli: Jeżeli właściwości techniczne użytego środka porozumiewania się na odległość ograniczają rozmiar możliwych do przekazania informacji lub czas na ich przedstawienie, przedsiębiorca ma obowiązek przekazać konsumentowi przed zawarciem umowy co najmniej informacje dotyczące głównych cech świadczenia przedsiębiorcy, oznaczenia przedsiębiorcy, łącznej ceny lub wynagrodzenia, prawa odstąpienia od umowy, czasu trwania umowy, a jeżeli umowa została zawarta na czas nieoznaczony – sposobu i przesłanek jej wypowiedzenia. Przedsiębiorca ma obowiązek przekazać konsumentowi pozostałe informacje na papierze lub innym środku trwałym.
6. Jeżeli sprzedawca nie spełnił obowiązków informacyjnych dotyczących opłat dodatkowych lub innych kosztów, lub kosztów zwrotu rzeczy konsument nie ponosi tych opłat i kosztów.
7. Konsument ma prawo do odstąpienia od umowy w terminie 14 dni od dnia doręczenia mu zakupionych towarów. Odstąpienie nie wymaga podania uzasadnienia. Jeżeli konsument nie został poinformowany o prawie odstąpienia od umowy (nie otrzymał formularza odstąpienia) jego uprawnienie do odstąpienia wydłuża się do jednego roku.
Odstąpienie od umowy może mieć formę:
- pisemną
- elektroniczną, jeśli sprzedawca zapewnia taki sposób odstąpienia od umowy, np. formularz jest dostępny na stronie internetowej sprzedawcy (w tej sytuacji sprzedawca jest zobowiązany do potwierdzenia otrzymania odstąpienia).
- Konsument powinien otrzymać zwrot środków w terminie 14 dni od otrzymania przez przedsiębiorcę odstąpienia.
- Zwrot środków pieniężnych następuje w tej samej formie płatności, jakiej dokonał uprzednio konsument.
- Uwagi dotyczące zwrotu:
- Konsument jest zobowiązany w terminie 14 dni od odstąpienia od umowy zwrócić zakupiony przedmiot.
- Konsument ponosi tylko bezpośrednie koszty zwrotu rzeczy, chyba że przedsiębiorca zgodził się je ponieść lub nie poinformował konsumenta o konieczności poniesienia tych kosztów.
- Konsument ponosi odpowiedzialność za zmniejszenie wartości rzeczy będące wynikiem korzystania z niej w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania rzeczy, np. konsument zakupił rower i zamiast jazdy próbnej wybrał się na 100 km przejażdżkę, co spowodowało widoczne ślady zużycia.
Więcej na >>>
