Do Ośrodka Doradztwa Finansowego i Konsumenckiego w Gdyni zgłosiła się klienta z zapytaniem o możliwość rozliczenia podatku od osób fizycznych, jako rodzic samotnie wychowujący dzieci pomimo tego, że ojciec dzieci nie ma ograniczonych praw rodzicielskich, ma ustalone kontakty z dziećmi oraz regularnie opłaca alimenty.
Warto podkreślić, że klientka jest rozwiedziona z ojcem dzieci i opiekuje się dziećmi, na co dzień.
Regulacja w zakresie korzystniejszego rozliczenia podatku rodziców samotnie wychowujących dzieci jest zawarta w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ustawa nie wyjaśnia pojęcia rodzic samotnie wychowujący dziecko, jednakże wymienia kategorie osób uprawnionych. Są to następujące osoby: panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik albo osoba, w stosunku, do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osoba pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci.
Przepis wymienia osoby rozwiedzione, jednakże klientka obawia się, czy spełnia warunki osoby samotnie wychowującej dzieci, ponieważ mimo wszystko ojciec udziela wsparcia w wyznaczonym przez sąd zakresie.
W tym miejscu warto przytoczyć treść uzasadnienia interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 17.01.2020 r., 0113-KDIPT2-2.4011.648.2019.2.SR, LEX nr 526141, która wskazuje następująco:
„W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic, który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. Nie jest przy tym konieczne, aby drugi z rodziców był całkowicie wyeliminowany z opieki i wychowania dziecka. W sytuacji, gdy dziecko zamieszkując wraz z jednym rodzicem, pozostaje pod jego stałą, codzienną opieką, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (w określonych, ustalonych przez sąd przedziałach czasowych, np. niektóre święta, tydzień ferii, miesiąc wakacji, co drugi weekend każdego miesiąca oraz ściśle określone dni powszednie), status samotnego rodzica ma ten, przy którym dziecko zamieszkuje i który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Fakt utrzymywania kontaktów pomiędzy dzieckiem i drugim rodzicem, nie pozbawia pierwszego rodzica, (przy którym dziecko mieszka) prawa do opodatkowania swoich dochodów na zasadach określonych w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.”
Podsumowując powyższe rozważania należy wskazać, że w przypadku osób rozwiedzionych osobą samotnie wychowującą dziecko jest rodzic, który, na co dzień opiekuje się dzieckiem tj. przygotowuje mu posiłki, pomaga odrabiać lekcje, dba o codzienną higienę dziecka czy jest odpowiedzialny za zapewnienie opieki zdrowotnej.
W przypadku, gdy osoba samotnie wychowująca dziecko nie skorzystała z preferencyjnego rozliczenia podatkowego jest ona uprawniona do złożenia korekty. W korekcie warto uzasadnić podstawę złożenia korekty, poprzez wyjaśnienie, dlaczego dana osoba uważa się za osobę samotnie wychowującą dziecko.
