Odrzucenie spadku następuje w formie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Z prawnego punktu widzenia jest to czynność prawna jednostronna, która nie ma konkretnego adresata. Odrzucenie może być dokonane zarówno przez spadkobiercę ustawowego oraz testamentowego.  Mimo tego, że spadkobierca nabywa prawa i obowiązki majątkowe z chwilą śmierci spadkodawcy, nie jest to przyjęcie ostateczne. Spadkobierca może sam zadecydować, czy godzi się na przyjęcie spadku lub czy spadek odrzuca.

Oświadczenie o odrzuceniu spadku może być jedynie złożone przed sądem lub notariuszem. Inne formy złożenia takiego oświadczenia nie są skuteczne i wiążące. Tym samym złożenie pisma informującego o odrzuceniu spadku w biurze podawczym Urzędu Skarbowego lub w Urzędzie Miasta nie wywiera żadnych rzeczywistych skutków związanych z odrzuceniem spadku.

Oświadczenie o odrzuceniu może być złożone osobiście lub przez pełnomocnika (pełnomocnictwo wymaga formy pisemnej z podpisem urzędowo poświadczonym). Oświadczenie o odrzuceniu spadku nie może być złożone pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu.

Oświadczenie o odrzuceniu może być złożone w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania. Termin jest liczony od dnia uzyskania wiadomości, co ma na celu ochronę spadkobierców.

Uwaga! W przypadku odrzucenia spadku w imieniu osoby niemającej pełnej zdolności do czynności prawnych konieczna jest zgoda sądu opiekuńczego pod rygorem nieważności oświadczenia przedstawiciela ustawowego  (art. 101 § 3, art. 156, art. 178 § 2 k.r.o.).

Skutki prawne oświadczenia

Skutkiem prawnym oświadczenia o odrzucenia jest wyłączenie spadkobiercy od dziedziczenia i uznanie go tak jak gdyby nie dożył otwarcia spadku. Odrzucenie przez spadkodawcę oznacza możliwość przyjęcia spadku przez jego dzieci, w części, która by mu przypadała.

Bibliografia:

  • ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny  ( Dz.U.2016.380);
  • „Kodeks cywilny- komentarz” pod red. E. Gniewka, wydawnictwo C.H. Beck, wydanie 4, 2011 r.;
  • ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U.2015.2082)