Do Ośrodka Finansowego i Konsumenckiego w Warszawie zgłosiła się klientka, której mąż bez jej wiedzy i zgody pożyczał pieniądze w tzw. chwilówkach. Środki pozyskane przez małżonka nie były przeznaczone na zaspokojenie zwykłych potrzeb rodziny. Czy w takiej sytuacji klientka jest zobowiązana do spłaty długów męża?
Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: „Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków’’.
Co do zasady, jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie bez zgody drugiego małżonka, wierzyciel może żądać zaspokojenia tylko z majątku osobistego małżonka (dłużnika) – tj. z wynagrodzenia za pracę lub z dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, praw majątkowych, art. 41 §2. KRiO.
Zgodnie z ww. ustawą małżonkowie odpowiadają solidarnie za długi powstałe z powodu zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny, takich jak: wyżywienie, ubranie, mieszkanie, ochrona zdrowia, wychowanie dzieci itp. Z ważnych powodów sąd może na żądanie jednego z małżonków postanowić, że za powyższe zobowiązania odpowiedzialny jest tylko ten małżonek, który je zaciągnął (art. 30 §2).
Warto podkreślić, że w przypadku zaciągnięcia takich zobowiązań, małżonek może powołać się przed sądem na tzw. ważne powody, które przemawiają za odłączeniem go od odpowiedzialności. Jako powody odejścia od wspólnej odpowiedzialności wymienia się: lekkomyślność, rozrzutność, nieudolność męża czy żony.
Reasumując, w tej konkretnej sytuacji wierzyciel może żądać zaspokojenia tylko z majątku osobistego małżonka, będącego stroną czynności prawnej, czyli pożyczkobiorcy.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015, poz. 1274, z zm.)
