Do Ośrodka Doradztwa Finansowego i Konsumenckiego w Gdyni zgłosił się klient z prośbą o poradę w zakresie prawa rodzinnego. Klient jest w związku małżeńskim, jednakże drugi małżonek nie poczuwa się do obowiązku utrzymania rodziny. Pomimo licznych rozmów na temat wspólnego utrzymania i ponoszenia kosztów na rzecz dzieci, drugi małżonek unika ponoszenia kosztów na potrzeby rodziny. Klient, który skontaktował się z ODFiK zastanawia się czy istnieje możliwość „przymuszenia” drugiego małżonka do łożenia na rzecz rodziny? Pomimo nieporozumień na tle finansowym małżeństwo nie planuje rozwodu. Ponadto oboje małżonkowie pracują zawodowo.
Zgodnie z przepisami prawa rodzinnego oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. Jeśli małżonkowie nie potrafią dojść do porozumienia w zakresie utrzymania rodziny jedną z możliwości jest skierowanie specjalnego żądania do sądu, polegającego na nakazaniu wypłacenia wynagrodzenia na rzecz małżonka.
Warunkiem wydania wspominanego nakazu jest:
- pozostawanie we wspólnym pożyciu
- brak spełnia ciążącego obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny.
Sąd wydając nakaz kieruje się przede wszystkim nakładami poczyniony przez każdego z małżonków (zarówno w formie materialnej i niematerialnej) oraz wysokością wynagrodzeń przysługujących każdemu z małżonków. W zależności od dokonanych przez sądu ustaleń wynagrodzenie może być wypłacane przez pracodawcę małżonkowi w całości lub w części.
Obowiązek wypłaty może również obejmować wynagrodzenie z umów cywilnoprawnych np. zlecenie, dzieło oraz świadczeń wynikających z zabezpieczeń społecznych np. emerytura bądź renta.
Warto zwrócić uwagę, że nakaz wypłaty wynagrodzenia zachowuje moc mimo ustania po jego wydaniu wspólnego pożycia małżonków.
Na żądanie każdego z małżonków wydany przez sąd nakaz może zostać zmieniony lub uchylony. Małżonek, który jest zainteresowany zmianą nakazu jest zobowiązany do ponownego złożenia do sądu, aby sąd ponownie zbadał przesłanki zmiany bądź uchylenia nakazu.
Złożenie pozwu o nakazanie wypłaty wynagrodzenia jest wolne od opłat. Wadą wydanego nakazu jest obowiązek złożenia ponownego pozwu z wnioskiem o wydanie nakazu wypłaty, gdy zobowiązany małżonek zmieni miejsce pracy.
Wypłacenie wynagrodzenia następuje bez udziału komornika. Osoba dysponująca nakazem wypłaty, aby uzyskać wynagrodzenie drugiego małżonka przesyła powyższy nakaz do miejsca pracy obciążonego małżonka.
W sytuacji zaprezentowanej przez klienta rozsądnym wydaje się być złożenie wniosku nakazującego wypłatę wynagrodzenia małżonka. Dzięki nakazowi klient będzie mógł dysponować odpowiednimi środkami na utrzymanie rodziny.