Do Ośrodka Doradztwa Finansowego i Konsumenckiego w Krakowie zadzwoniła pani Marzena z Wrocławia, z pytaniem czy można nabyć spadek inaczej niż przez postępowanie sądowe. Chociaż spadek nabywany jest w chwili śmierci spadkodawcy, aby móc swobodnie nim rozporządzać spadkobiercy potrzebują urzędowego potwierdzenia nabycia spadku. Mogą uzyskać je na dwa sposoby – u notariusza lub w sądzie. Poniższy artykuł przybliży to zagadnienie.
Co to jest spadek i kiedy się otwiera.
Wraz ze śmiercią spadkodawcy dochodzi do otwarcia spadku. W tym momencie spadkobiercy zgodnie z prawem nabywają spadek, ale aby móc swobodnie nim rozporządzać, np.: sprzedać mieszkanie, muszą podjąć kroki w celu uzyskania dokumentu potwierdzającego fakt nabycia spadku.
Spadek to ogół praw i obowiązków, które za życia należały do spadkodawcy. Są to zarówno rzeczy materialne takie jak dom, pieniądze czy książki, jak i niematerialne prawa, które da się zmaterializować np.: udziały spółdzielcze, hipoteka, zobowiązania, których stroną lub podmiotem był spadkodawca np.: wierzytelności z umów.
Niestety do spadku po zmarłym wchodzą też jego długi. Warto o tym pamiętać podczas podejmowania decyzji, czy przyjąć czy też odrzucić spadek. Spadkobierca ma 6 miesięcy odkąd dowiedział się o byciu spadkobiercą na podjęcie tej decyzji. Po upływie tego okresu przyjmuje się, że spadkobierca spadek przyjął z dobrodziejstwem inwentarza.
Sposoby nabycia spadku
Chociaż spadek nabywany jest w chwili śmierci spadkodawcy, aby móc swobodnie nim rozporządzać spadkobiercy potrzebują urzędowego potwierdzenia nabycia spadku. Mogą uzyskać je na dwa sposoby – u notariusza lub w sądzie.
Akt poświadczenia dziedziczenia:
Akt poświadczenia dziedziczenia sporządza się u notariusza. Wszyscy spadkobiercy muszą być obecni podczas jego sporządzania. Jeżeli między spadkobiercami istnieją kwestie sporne konieczne będzie przeprowadzenie postępowania przed sądem.
U notariusza będziemy musieli przedstawić następujące dokumenty:
- odpis skrócony aktu zgonu zmarłego,
- zaświadczenie o numerze pesel,
- odpis skrócony aktu małżeństwa zmarłego
- odpisy skrócone aktu urodzenia spadkobierców
- odpis skrócony aktu małżeństwa spadkobiercy (w przypadku zmiany nazwiska)
W sytuacji, gdy zmarły pozostawił testament będziemy potrzebować także tego dokumentu.
Po analizie dokumentów notariusz sporządzi protokół dziedziczenia zawierający zgodne oświadczenia spadkobierców. Następnie na jego podstawie zostanie sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia, który zostanie zarejestrowany w elektronicznym rejestrze poświadczeń dziedziczenia. Po tej czynności akt nabiera mocy prawnej równorzędnej sądowemu postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku.
Należy pamiętać, że notariusz nie będzie mógł przeprowadzić notarialnego poświadczenia dziedziczenia w przypadku:
- dziedziczenia na podstawie testamentów: ustnych, wojskowych, sporządzonych na polskim statku morskim lub powietrznym, a także innych, co, do których notariusz nie jest w stanie stwierdzić ich autentyczności.
- spadków, które zostały otwarte przed dniem 1 lipca 1984 roku.
W powyższych przypadkach koniecznie będzie przeprowadzenie nabycia spadku sądownie.
Zarówno akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony u notariusza jak i postanowienie sądu stwierdzające nabycie spadku stanowią potwierdzenie stanu istniejącego, są jednak niezbędne dla zarządzania odziedziczonym spadkiem. Dlatego nie warto odkładać w czasie podjęcia niezbędnych kroków, aby takie formalne potwierdzenie prawa do spadku uzyskać.
Więcej na >>> Porada tygodnia
