Polskie gospodarstwa domowe są najbardziej energochłonne ze wszystkich sektorów zużywających energię. Przeciętna rodzina Kowalskich (2+2) rocznie zużywa od 1700 do 2500 kWh (patrz tab.1). Zużycie energii elektrycznej w gospodarstwach domowych zależą od wielu czynników, m.in. indywidualnych przyzwyczajeń, stylu życia mieszkańców, liczby i wieku urządzeń elektrycznych, liczby domowników itd.
Tabela 1. Wielkość zużycia energii elektrycznej w zależności od ilości osób, które zamieszkują dane gospodarstwo domowe w skali roku
| Wielkość gospodarstwa domowego |
Zużycie energii |
||
|
Niskie |
Średnie |
Wysokie |
|
| 1-osobowe | mniej niż 800 kWh | 800-1400 kWh | powyżej 1400 kWh |
| 2-osobowe | mniej niż 1100 kWh | 1100-1700 kWh | powyżej 1700 kWh |
| 3-osobowe | mniej niż 1400 kWh | 1400-2100 kWh | powyżej 2100 kWh |
| 4- i więcej osobowe | mniej niż 1700 kWh | 1700-2500 kWh | powyżej 2500 kWh |
Postęp technologiczny sprawił, że coraz więcej gospodarstw domowych posiada nowoczesne, energooszczędne urządzenia, które umożliwiają im efektywniejsze wykorzystanie energii elektrycznej. W efekcie powoduje ono zmniejszenie wydatków w budżecie domowym (oszczędności) oraz wykształcenie odpowiednich zachowań zmierzających do poprawy komfortu życia. W niniejszym artykule przedstawimy kilka istotnych rad dotyczących efektywnego wykorzystania energii elektrycznej.
Kilowatogodzina
Energię elektryczną mierzymy w kilowatogodzinach (kWh), moc w kilowatach(W), a czas w godzinach (h).
1 kWh = 1000 W = ok. 0,60 zł
1 kilowat = 1000 watów, za pobór tej ilości prądu w godzinę, czyli za 1 kilowatogodzinę zapłacimy ok. 0,60 zł.
Zużycie energii przez urządzenia domowe
Najbardziej prądożernym urządzeniem domowym jest czajnik elektryczny, którego maksymalna moc osiąga ok. 2000 W, mieści ok. 1,7 litra wody, zaś czas jego pracy wynosi 5 min. Czajnik zużywa jednorazowo 0,167 kWh. Jeżeli gotujemy pełen czajnik 5 razy dziennie zużywamy 0,835 kWh, tygodniowo 5 kWh, rocznie aż 250 kWh! Jesteśmy w stanie zaoszczędzić ok. połowy tej energii, czyli 125 kWh rocznie pod warunkiem, że będziemy napełniać czajnik tylko do takiej objętości, która będzie niezbędna do jednorazowego zaparzenia kawy lub herbaty.
|
Każde urządzenie AGD opatrzone jest etykietą energetyczną, która informuje nas o klasie energetycznej zużyciu energii oraz poziomie hałasu pracy danego urządzenia. Klasa energetyczna ma za zadanie określić efektywność urządzenia poprzez ustalenie rocznego stosunku zużycia energii przez urządzenie do standardowego zużycia energii przez inny sprzęt tego typu. Najbardziej energooszczędne są sprzęty typu A+++ (kolejno A++ , A+). Najbardziej energochłonne i najmniej przyjazne środowisku są urządzenia typu G.
Źródło: energodomek.pl
Lodówka w zależności od klasy energetycznej zużywa rocznie od 200 kWh (lodówka klasy np. A++) do 800 kWh (klasa G). Przykładowo, lodówka typu ,,Mińsk’’ wyprodukowana jeszcze w czasach komunistycznych zużywa 800 kWh prądu rocznie, gdzie nowoczesna lodówka klasy A++ zaledwie 200 kWh, a kosztuje jedynie 1200 zł. W tym przypadku oszczędność energii wynosi 600 kWh rocznie (800-200=600), czyli jakieś 360 zł. Stopa zwrotu z inwestycji (zakup lodówki np. typu A++) wynosi 360/1200 = 0,3 czyli 30 procent! Żadna lokata bankowa nie ma takiego oprocentowania*.
* Źródło: na podstawie M. Popkiewicz, Jak zmniejszyć zużycie prądu w domu o kilkadziesiąt procent i zaoszczędzić 1000 złotych rocznie?
|
Tabela 2. Zużycie energii przez urządzenia domowe
|
Lp. |
Urządzenie |
Moc minimalna (W) |
Moc maksymalna (W) |
Średni jednorazowy czas pracy (minut) |
Średni czas pracy tygodniowo (godzin) |
Tygodniowo kWh |
|
1. |
Żelazko | 1200 | 1600 | 3-10 | 0,5 | 0,7 |
|
2. |
Czajnik elektryczny 1,7l | 1700 | 2200 | 2-5 | 1,5 | 3,0 |
|
3. |
Telewizor kineskopowy | 80 | 150 | 120-240 | 35 | 3,5 |
|
4. |
Telewizor LCD | 150 | 550 | 120-240 | 35 | 14,2 |
|
5. |
Telewizor stand-by | 0,05 | 25 | ~`1200 | 133 | 0,5 |
|
6. |
Komputer stacjonarny | 150 | 250 | 180-420 | 45 | 9,0 |
|
7. |
Laptop | 40 | 80 | 180-420 | 45 | 2,2 |
|
8. |
Wieża Hi-Fi,kino domowe | 30 | 150 | 90-150 | 28 | 2,3 |
|
9. |
Wieża Hi-Fi stand-by | 0,05 | 25 | ~`1200 | 140 | 0,5 |
|
10. |
Odkurzacz | 600 | 1600 | 15 | 40 | 1,4 |
|
11 |
Żarówka (zwykła) | —- | 100 | 60-420 | 30 | 3,0 |
|
12. |
Świetlówka kompaktowa | — | 21 | 60-420 | 30 | 0,6 |
|
13. |
Lodówko-zamrażarka 15-letnia | 0 | 250 | — | 168 | 16,8 |
|
14. |
Lodówko-zamrażarka A | 0 | 100 | — | 168 | 8,4 |
|
15. |
Lodówko-zamrażarka A++ | 0 | 100 | — | 168 | 5,0 |
|
16. |
Pralka 15-letnia | 900 | 1500 | 45 | 1,5 | 2,0 |
|
17. |
Pralka automatyczna A++ | 300 | 600 | 45 | 1,5 | 0,7 |
|
18. |
Zmywarka | 300 | 1050 | 45 | 0,75 | 0,9 |
|
19. |
Blender | 200 | 800 | 10-15 | 0,5 | 0,3 |
|
20. |
Mikser | 200 | 500 | 5-10 | 0,5 | 0,2 |
|
21. |
Toster | 400 | 1000 | 3-5 | 1,0 | 0,8 |
|
22. |
Kuchenka mikrofalowa | 400 | 1200 | 3-5 | 1,5 | 1,0 |
|
23. |
Kuchenka elektryczna | 400 | 2000 | 10-15 | 10 | 15,0 |
|
24. |
Ładowarka w akcji | 4 | 6 | 120-300 | 5 | 0,02 |
|
25. |
Ładowarka stand-by | 0,001 | 0,005 | — | 163 | 0,00 |
|
26. |
Terma | 1000 | 6000 | 3-5 | 3,0 | 15,0 |
Źródło: artykuł S. Kondratiuk, Zarządzanie energia w każdym domu.
http://www.czystaenergia.legnica.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=37&Itemid=155 (data odczytu 05.01.2014)
Kuchenka elektryczna średnio zużywa 2000 W. Im większa płyta, tym większe zużycie prądu. Roczny koszt energii elektrycznej pobieranej przez płytę ceramiczna i piekarnik może wynieść ok. 200 zł. Chcąc ograniczyć zużycie prądu powinniśmy gotować w małej ilości wody, skracać czas gotowania poprzez wyłączenie kuchenki na klika minut przed końcem gotowania, korzystać z garnków z pokrywą, których średnica jest o 2 cm wyższa od średnicy płyty.
Odkurzacz jest niedocenionym złodziejem energii, gdyż średnio zużywa od 1600-1800 kWh. W celu zmniejszenia poboru energii należy często wymieniać filtry (worki) oraz zmniejszyć ilość obrotów.
Pralka typu A++ zużywa od 300 do 600 kWh energii. Pralkę najlepiej uruchamiać tylko wtedy gdy zgromadzimy pełny ładunek prania. W przeciwnym wypadku marnujemy wodę i energię. Piorąc w temperaturze 60 stopni zamiast 90, zużywamy o 30 procent mniej energii elektrycznej.
Typowe urządzenia, takie jak telewizor, wideo, DVD, wieża, skaner, drukarka, komputer stacjonarny, ładowarka, modem itd. pobierają w trybie czuwania (stand-by) od 5 do 20 W. Jeżeli takich urządzeń w domu mamy 15, które średnio w trybie czuwania zużywają 10 W, to łącznie wysysają 150W. Rachunki za sam tryb czuwania potrafią wynieść nawet do 1000 zł. Najlepszym sposobem na poskromienie ,,wampirów energetycznych’’ jest zainstalowanie listwy z wyłącznikiem. Dzięki niej będziemy mogli za jednym pstryknięciem wyłączyć wszystkie urządzenia z których w danej chwili nie korzystamy.
Źródło: na podstawie M. Popkiewicz, Jak zmniejszyć zużycie prądu w domu o kilkadziesiąt procent i zaoszczędzić 1000 złotych rocznie?
Oświetlenie
Energooszczędne źródła energii są najlepszym sposobem na oszczędzanie. Zmiana oświetlenia na bardziej energooszczędne nie musi wiązać się z poniesieniem większych kosztów czy też rezygnacją z komfortu. Żarówki energooszczędne, LEDowe w porównaniu do tradycyjnych żarówek żarowych są bardziej wydajne, trwalsze, co wpływa na znaczne mniejsze zużycie energii elektrycznej i powoduje niższe koszty eksploatacji.
Przykładowo, żarówka żarowa zmienia w światło jedynie od 4-5% pobieranej energii, żarówka energooszczędna 20%, natomiast LEDy nawet do 40%. Jeżeli żarówka (zwykła) o mocy 100W(0,1kWh) świeci przez 3 godziny, przez około 350 dni w roku to zużycie energii w tym przypadku wyniesie 0,1 kWh *3*350 = 105 kWh. Zakładając, że 1kWh wynosi 0,60 zł, zatem prąd dla tej 100-watowej żarówki wyniesie 63 zł rocznie.
Żarówka energooszczędna zużyje zaledwie 1/5 mocy żarówki żarowej, czyli 21 kWh (12,60 zł). Oszczędność w tym przypadku wynosi aż 50 zł rocznie!
Obecnie na rynku oświetleniowym dużym zainteresowaniem cieszą się lampy LED, których źródło światła oparte są na diodach elektroluminescencyjnych. Żarówka tego typu posiada swoje wady i zalety.
Do podstawowych zalet lamp LEDowych należy większa trwałość, mniejsze zużycie energii elektrycznej, mniejsze nagrzewanie się żarówek. Największą wadą żarówki LED jest wysoka cena, którą wprawdzie rekompensuje dłuższa żywotność lampy i niższe koszty eksploatacji. Przykładowo, dla żarówki 50-watowej oszczędność może wynieść ok. 40 zł rocznie, natomiast dla 100-watowej żarówki ok. 80 zł/rok.
Wadą większości lamp typu LED jest to, że świecą ,,zimnym światłem’’. Dlatego przy wyborze źródła światła LED, należy kierować się opisem na opakowaniu, np. ,,ciepła biała’’, ,,zimna biała’’.
|
Rachunki za energię elektryczną możemy obniżyć na kilka sposobów.
Po pierwsze powinniśmy przeanalizować nasze wydatki związane z użyciem energii, zlokalizować urządzenia, które pożerają najwięcej prądu. W tym celu warto zaopatrzyć się w domowy miernik zużycia energii elektrycznej (watomierz).
Po drugie, stare sprzęty energochłonne należy wymienić na bardziej energooszczędne, najlepiej klasy A.
Po trzecie oświetlenie powinno być odpowiednio dostosowane do pomieszczeń (np. żarówki żarowe do pomieszczeń o niższym natężeniu światła, oświetlenie energooszczędne do pomieszczeń, w których najwięcej przebywamy, np. pokój, salon).
Sylwia Koszyk
Źródło:
M. Popkiewicz, Jak zmniejszyć zużycie prądu w domu o kilkadziesiąt procent i zaoszczędzić 1000 złotych rocznie?
S. Kondratiuk, Zarządzanie energia w każdym domu.
M. Bogacki, A. Osicki, Możliwości zmniejszenia zużycia energii w domu, Katowice 2010.
Dr inż. J. Godlewska, Poradnik dobrych praktyk gospodarowania energią w gospodarstwie domowym, WSE, Białystok 2011.
http://www.tauron-pe.pl/Strony/start.aspx (Poradnik energetyczny)
http://www.ure.gov.pl/pl/poradnik-odbiorcy/jak-oszczedzac-energie/1903,dok.html
