Pani Katarzyna kilka miesięcy temu pilnie potrzebowała gotówki. W związku ze złą historią kredytową postanowiła skorzystać z usług jednej z firm pożyczkowych oferującej tzw. „tygodniówki”, czyli kredyty spłacane w ratach tygodniowych. Umowa pożyczki została zawarta na okres 24 tygodni i określała wysokość stałej miesięcznej raty. Jednak w związku z dużymi kosztami obsługi kredytu w domu (przedstawiciel firmy odbiera raty w domu) chciałaby spłacić jednorazowo całą pożyczkę. Nie wie ile zostało jeszcze kapitału do spłaty, pożyczkodawca również nie chce jej takiej informacji udzielić. Pani Katarzyna nie otrzymała również wraz z umową harmonogramu spłat a na jej żądanie firma nie chce go jej wręczyć. W rezultacie nie wiadomo ile wynosi pozostały do spłaty kapitał. Po pomoc w tej sprawie zwróciła się do Ośrodka Doradztwa w Gdyni.
Zgodnie z art. 37 ustawy o kredycie konsumenckim konsument ma prawo do otrzymania, na wniosek, w każdym czasie bezpłatnie harmonogramu spłat, który powinien zawierać m.in. wysokość raty wraz z rozbiciem jej na poszczególne składniki: kapitał, odsetki oraz inne koszty kredytu. Za naruszenie tego prawa przepisy przewidują dla kredytobiorcy sankcję tzw. darmowego kredytu (art. 45 ww. ustawy). Oznacza to, że konsument ma uprawnienie do złożenia kredytodawcy pisemnego oświadczenia, na podstawie, którego zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób określony w umowie.
Kredytodawca powinien uznać uprawnienie konsumenta, a jeśli tego nie zrobi należy wystąpić do sądu. Dopóki sąd nie przyzna racji pożyczkobiorcy, nie powinien on samodzielnie spłacać samego kapitału, ponieważ grozi mu naliczenie odsetek karnych.
Sankcja darmowego kredytu obowiązuje nie tylko w przypadku sytuacji, jaka spotkała panią Katarzynę, ale również w wyniku naruszenia przez kredytodawcę innych przepisów ustawy, które wymienia art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim, a są to m.in. konieczność zawarcia umowy w formie pisemnej oraz elementy, jakie powinna zawierać umowa o kredyt konsumencki:
– imię, nazwisko i adres konsumenta oraz imię, nazwisko (nazwa) i adres (siedziba) kredytodawcy i pośrednika kredytowego;
- rodzaj kredytu;
- czas obowiązywania umowy;
- całkowita kwota kredytu;
- termin i sposób wypłaty kredytu;
- stopa oprocentowania kredytu oraz warunki jej zmiany;
- rzeczywista roczna stopa oprocentowania oraz całkowita kwota do zapłaty;
- zasady i terminy spłaty kredytu;
- informacja o innych kosztach;
- roczna stopa oprocentowania zadłużenia przeterminowanego i inne opłaty z tytułu zaległości w spłacie kredytu;
- sposób zabezpieczenia i ubezpieczenia spłaty kredytu;
- termin, sposób i skutki odstąpienia konsumenta od umowy;
- prawo konsumenta do spłaty kredytu przed terminem;
- informacja o prowizji za dokonanie spłaty kredytu przed terminem.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. 2011, Nr 126, poz. 715 ze zm.)
