Do Ośrodka Doradztwa Finansowego i Konsumenckiego w Białej Podlaskiej zgłosiła się klientka, która chce zaciągnąć kredyt. W banku pracownik zapytał ją, czy woli spłatę zobowiązania w ratach równych czy malejących? Niestety nie wyjaśnił, jaka jest różnica w tych dwóch sposobach spłaty. Klientka pyta, co jej się bardziej opłaca – spłata w ratach równych czy malejących?

W chwili zaciągania kredytu jedną z decyzji, jaką musimy podjąć jest sposób spłaty tego zobowiązania. Często jest tak, że mamy możliwość wyboru formy spłaty w ratach równych bądź w ratach malejących. Jaka forma jest bardziej korzystna dla konsumenta? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Aby podjąć świadomą decyzję, co do formy spłaty kredytu, najpierw musimy wiedzieć, czym charakteryzują się raty malejące, a czym raty równe. Każda rata kredytu składa się z dwóch części: kapitałowej i odsetkowej, a w zależności od wyboru sposobu spłaty proporcje pomiędzy tymi częściami są różne.

Raty równe

Wybierając raty równe na początku spłaty kredytu będziemy spłacać głównie odsetki, a część kapitałowa będzie bardzo mała. Z czasem proporcje te będą się zmieniały, z każdą kolejną ratą cześć odsetkowa będzie malała a część kapitałowa będzie rosła. W konsekwencji bardzo wolno będziemy spłacać pożyczony kapitał i kwota naszego zadłużenia bardzo powoli będzie się zmniejszała, a co z tym związane będziemy płacimy więcej odsetek, bo są naliczane od pozostałego kapitału. Plusem takiej formy spłaty jest to, że wysokość comiesięcznej raty jest stała przez cały okres spłaty. Minusem jest wyższy koszt kredytu, przede wszystkim w przypadku umów na długi okres czasu, zapłacimy więcej odsetek niż w przypadku rat malejących.

Raty malejące

Decydując się na spłatę kredytu w ratach malejących musimy pamiętać, że w pierwszej fazie spłaty będziemy płacić wyższe raty niż w przypadku rat równych. Dzieje się tak gdyż część kapitałowa raty jest stała przez cały okres spłaty, a wylicza się ją dzieląc kwotę udzielonego kredytu przez okres, na jaki została zawarta umowa. Cześć odsetkowa w tym wypadku maleje z każdą ratą, ponieważ płacone, co miesiąc odsetki są naliczane od pozostałej do spłaty części kapitału. W konsekwencji im dłuższy okres spłaty to coraz mniejsze saldo do spłaty i co za tym idzie coraz  mniejsze odsetki doliczane do raty. Plusem spłaty w ratach malejących, jest zdecydowanie niższy koszt kredytu niż w przypadku rat równych. Minusem takiej spłaty jest to, że na początku płaci się wyższą ratę, niż w przypadku rat równych dla kredytu o tej samej wysokości.

Ostateczna decyzja, co do wyboru rat zależy od konsumenta. Podejmując decyzje powinien on pamiętać też o tym, że wysokość raty ma wpływ na zdolność kredytową. Jeśli zdecydujemy się na raty malejące to często maksymalna kwota, jaka może zostać nam przyznana jest o 20-30% niższa w przypadku rat stałych. Warto również podkreślić, że jeśli w trakcie trwania umowy kredytowej chcielibyśmy zmienić system spłaty rat, to wtedy zawsze można zwrócić się do banku z takim wnioskiem. Jeśli tylko będziemy mieni wystarczającą zdolność kredytową bank powinien przychylnie rozpatrzeć nasz wniosek, jednak będziemy musieli wtedy ponieść opłaty związane ze sporządzeniem aneksu do umowy.